وبلاگ حقوقی
همه چی از همه جا........وبلاگ حقوقی
همه چی از همه جا........نقش گسترده رسانه‌ها در پیشگیری از وقوع جرائم
رسانه‌ها
ابزاری بسیار مؤثر در مبارزه با جرم و جنایت هستند و به مثابه چشم جامعه
می‌توانند مراجع کیفری را از مقدمات جرائم آگاه کنند تا جرم در همان مرحله
شکل گیری در نطفه خفه شود. رسانه‌ها قابلیت‌های خوبی در این زمینه دارند و
می‌توانند موقعیت‌های انتخاب جرم به ویژه در جرائم اقتصادی که مبارزه با
آنها سخت است را افشا کنند و این اقدامات خود کمک زیادی به افرایش امنیت
اجتماعی می‌کند. همکاری رسانه و افکار عمومی موجب آگاهی رسانی در جهت افشای
جرائم می شود. تقویت بعد
ارعاب عمومی مجازات‌ها از دیگر کارکردهای رسـانه در پیشگیری از وقوع جرم
است، رسانه‌ها باید جنبه ترسانندگی مجازات را برجسته کنند تـا همه بفهمند
شخصی که مرتکب جرمی می‌شود به سزای عملش خواهد رسـید. بحـث دیگر ایجاد قبح
اجتماعی و حساسیت در جامعه است، در برخی جوامع بعضی از جرائم قبحی ندارند.
برای مثال فرار از مالیات در یک کشور نوعی زرنگی به شمار می‌آید و حتی
جرائمی مانند قاچاق در برخی کشورها قبح چندانی ندارد، رسانه‌ها در ایجاد
این قبح اجتماعی وحساس‌سازی جامعـه و افزایش امنیت اجتماعی به این طریق نقش
به سزایی دارند.
معمولاً
صفحه اخبار حوادث روزنامه‌ها یا بخش اخبار جنایی و رخدادهای پلیسی
پربیننده‌ترین صفحات یا شبکه‌های تصویری و شنیداری هستند. مردمی که جویای
امنیت ذهنی و واقعی هستند با چشم و گوش‌های کنجکاو این اخبار را رصد
می‌کنند. این صفحات و اخبار می‌توانند در روند تصمیم گیری‌های شهروندان
مؤثر باشد و در تحقق امنیت اجتماعی نقش مطلوب و سازنده‌ای ایفا کنند.
از سوی دیگر رسانه‌ها برای پلیس از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و می‌توانند
در برقراری امنیت در حال و آینده بسیار مؤثر باشند. رسانه‌ها می توانند با
دستیابی به افکار عمومی و انتقال آنها به پلیس، حوادث و رویدادهای امنیتی
آینده را تبیین کنند تا پلیس با آینده پژوهی به عمل پیش‌گیرانه دست بزند.
رسانه ها می‌توانند با آموزش مردم و ارائه هشدارها و توصیه‌های پلیسی به
شکل هنرمندانه و ظریف توان مردم در مقابله با شیوه و شگردهای مجرمانه را
افزایش دهند و از وقوع جرایم پیشگیری کنند.
از آنجا که آگاهی رسانی وسایل ارتباط جمعی از طریق جامعه پذیری و اجتماعی
کردن مجدد بزرگسالان بسیار مؤثر است و از ابزارهای ویژه در اصلاح رفتار و
ترغیب و متقاعد سازی شهروندان اثرگذار است، می توانند در مسائلی نظیر
تصادفات و کاهش خسارات و تلفات ناشی از آن بسیار مؤثر باشند. دست اندرکاران
ترافیک مهم‌ترین عامل تصادفات و حوادث رانندگی را عامل انسانی می‌شمارند و
رسانه‌ها می‌توانند برعامل انسانی باورها و رفتار او اثرگذار باشند.
در قانون اساسی ما پیشگیری از وقوع جرم در واقع یک وظیفه ملی است، بند دوم
از اصل سوم مقرر کرده است که دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است
برای نیل به اهداف مذکور خود، همه امکانات خود را برای بالا بردن
سطح آگاهیهای عمومی در همه زمینه ها با استفاده صحیح از مطبوعات و
رسانههای گروهی و وسایل دیگر به کار برد، به این ترتیب رسانه‌ها نقش
محوری و کلیدی را در پیشگیری از وقوع جرم دارند.
یکی از ابعاد آگاهی رسانی وسایل ارتباط جمعی موضوع آگاهی رسانی حقوقی است و
این‌که افراد را در تربیت کودکان و نوجوانان در حوزه پیشگیری‌های فرهنگی
هوشیار کنند و آموزش‌هایی که لازم است خانواده‌ها در اجرای صحیح اصول
تربیتی داشته باشد. رسانه‌ها شبانه‌روز در اختیار مردم هستند و آخرین
اطلاعات را منعکس می‌کنند، اگر در حوزه پیشگیری از وقوع جرم به موقع اقدام
کنند و مثلاً آگاه‌سازی شود که یک جرم با یک روش جدید در حال ارتکاب در
جامعه است، به طبع مردم هوشیار می‌شوند تا بلافاصله نسبت به این نوع روش‌ها خنثی‌سازی را به عمل می‌آورند.
رسانه‌ها می‌توانند با معرفی افرادی که در معرض خطر بزهکاری هستند، حساسیت
جامعه را نسبت به حمایت از آنها افزایش دهند و آخرین شگردهای مجرمان را در
ارتکاب جرم برملا کنند. بنابراین لازم است رسانه‌ها به هر شکلی عواقبی را
که بزهکاری دارد و ناخوشایند است،
در جامعه منعکس کنند و در نتیجه این اقدام خیلی از بزهکاران بالقوه‌ای را
که انگیزه ارتکاب جرم در آینده دارند، به واسطه این‌که این عواقب برای آنها
ضرر دارد، از وقوع بزه در آینده منصرف کنند .
